Maatschappelijke hobbels

ook gepubliceerd in de Z.O.Z. in 2019

Gaan groen en geluk samen? Word je gelukkig van duurzamer zijn? Linda en ik weten beide weten uit eigen ervaring dat we gelukkiger zijn met een duurzaam leven. Maar waarom eigenlijk? En belangrijker: waarom doet nog niet iedereen dat dan? We gingen op zoek naar de antwoorden, die we ook geven in onze cursus duurzaamheid.

Geluk en onderzoek

Wanneer je aan geluk denkt, denk je misschien eerst aan meer geld of meer spullen. Uit grootschalig onderzoek blijkt unaniem dat we daar niet gelukkiger van worden. We worden wel gelukkiger van de mensen die we om ons heen hebben, gezond zijn en van een doel in je leven hebben. Duurzamer leven draagt ook bij aan geluk, puur gebaseerd op de onderzoeken.

Om dat laatste te laten zien aan meer mensen, zijn er nog wel een paar behoorlijke hobbels te nemen. Zo is er een maatschappelijke overtuiging in deze consumptiecultuur dat duurzaam "opofferen" betekent, en dus: minder gelukkig zijn. Maar die overtuiging (of: aanname) blijkt wetenschappelijk vanuit psychologisch onderzoek naar geluk niet te kloppen.

Een andere tak van wetenschap -"klimaatpsychologie"- geeft meer inzicht over hoe en waarom mensen klimaatverandering kunnen negeren. Versimpeld gezegd zijn mensen er niet op gebouwd: we zijn genetisch geprogrammeerd om te reageren op acute en relatief korte rampen, niet op problemen op zo`n lange termijn.

Groen en nut

Om duurzaamheid in perspectief te zetten, kan het belangrijk zijn om te weten welke oplossingen nut hebben en welke nauwelijks. Het scheelt bijvoorbeeld een beetje stroom om de laptop-oplader uit het stopcontact te halen als de laptop vol is, alleen 95% van de impact van de gehele laptop zit in de productie van de laptop zelf, en slechts 5% in het totale energieverbruik in het jarenlange gebruik van de laptop. Het is dus extreem veel effectiever om zo lang mogelijk een laptop te gebruiken (of een tweedehandse), dan regelmatig nieuwe gadgets kopen en sluipgebruik van adapters voorkomen.

Veranderen

Linda zei laatst "hoe kunnen we mensen verleiden om duurzamer te leven?". Dat woordje “verleiden” is bij me blijven plakken, want mensen overtuigen is eigenlijk wat wij willen. Al heeft duurzaamheid tegenwoordig een hip karakter -zeker in het bedrijfsleven- en al lang niet meer het geitenwollensokken imago, de grote massa is nog bang is dat "veranderen" meteen "achteruitgang" betekent.

Vanuit psychologie is ook veel studie gedaan naar "gedragsverandering". Wat is er nodig voor een blijvende verandering? Gooien met getalletjes, feiten en statistieken over problemen is (onbewust) de favoriete strategie van de meeste klimaatridders, alleen dat is dus de minst effectieve manier. Wij proberen het anders in te steken, door te kijken waar je gelukkig van wordt, en dit om te zetten naar alternatieven waarbij je gelukkig(er) van wordt.

Gedragsveranderingen qua duurzaamheid maken weldegelijk gelukkiger: zowel grote impactvolle als kleine veranderingen kunnen namelijk enorm bijdragen aan jezelf van betekenis voelen, bijdrage aan toekomstige generaties, aan je gezondheid, eenvoud, rust, en meer.

Kijk ook eens bij onze cursus Zelfvoorzienend Off-grid.



Veilig trainen logo