Ecologische schoonmaakmiddelen

Bij de cursus of lezing Zelfvoorzienend Off-grid vraag ik over dit onderwerp wel eens: stel je hebt een eigen aquarium thuis; welk van je huidige verzorgingsproducten zou je er in gooien? Uit angst dat je vissen meteen overlijden, durf je waarschijnlijk geen enkele erin te gooien. Toch is dit aquarium voorbeeld de werkelijkheid: de shampoo of deodorant of afwasmiddel gaat uiteindelijk via het riool de vrije natuur in en daar blijven alle chemische stofjes nog jarenlang schade aanrichten. Reden genoeg om over te stappen, los van het grote financiële voordeel. ook gepubliceerd in de Z.O.Z. in 2016

Op internet staan honderden recepten voor eigen schoonmaakmiddelen en verzorgingsproducten die veel ingrediënten omvatten. Ik hou van eenvoud, dus bij deze aanpak hoef je geen (of weinig) tijd te steken in middeltjes zelf maken. Het gaat om slechts drie ingrediënten: bicarbonaat, soda en vaste zeep. Een gouden vierde zou (appel)azijn zijn, aangezien je ook honderd-en-één objecten kunt schoonmaken met azijn.

Het basisingrediënt is meestal bicarbonaat. Bicarbonaat kun je kopen onder de naam "Baking soda" in een oranje kartonnen verpakking bij iedere Chinese of oosterse winkel (Toko), en tegenwoordig ook in enkele supermarkten. Bicarbonaat is een soort "eetbare soda", want bicarbonaat is een lichaam-eigen stof. Gewone soda kun je in iedere supermarkt als (redelijk ecologisch verantwoord) schoonmaakmiddel kopen. Allerlei soda-varianten (..."sodium"...) worden erg vaak gebruikt in reguliere schoonmaakmiddelen, kijk maar eens op de verpakking van normale tandpasta en schoonmaakmiddelen.

Hieronder een omschrijving van iedere toepassing:

Tandpasta

Als tandpasta is alleen bicarbonaat perfect. Ondanks dat mondhygiënistes en tandartsen zweren bij het ultragiftige fluoride als ik het navraag, krijg ik altijd veel complimenten voor mijn gezonde gebit sinds ik met bicarbonaat mijn tanden poets. Poets nooit je tanden met (zee)zout want dat tast te veel het tandglazuur aan. Maak éérst de tandenborstel nat onder de kraan, druk dan de tandenborstel in een bakje of potje met bicarbonaat en poets dan de tanden. Mocht je ook een frisse mondgeur willen door tanden poetsen, meng dan enkele druppels pepermunt-olie (te koop bij de drogist) door een bakje met bicarbonaat.

Deodorant

Iets wat vies is, moet je schoonmaken. Om die reden was ik mijn oksels (met zeep) s'ochtends en desnoods nogmaals halverwege een hete zomerdag, in plaats van deodorant als verdoezelaar. (Als je dit doet hoef je ook niet dagelijks meer te douchen, wat sowieso slecht is voor je huid en hygiënisch gezien onnodig.) Oksels wassen in plaats van deodorant werkt voor de meeste mensen afdoende. Als je liever wél een product gebruikt, neem dan bicarbonaat want dit absorbeert zeer effectief geurtjes. Het aanbrengen lijkt lastig (bicarbonaat is poeder) maar gaat weldegelijk. Bij een bruiloft heeft het mij wel eens nare geurtjes voorkomen bij een nauw zittend net pak.

Shampoo

Blijf altijd gewoon het haar wassen met (warm) water als je stopt met shampoo! Heel veel mensen die lezen "stoppen met shampoo" denken dat dit betekent "stoppen met het haar wassen", maar dat is écht een heel erg slecht idee. Haarhuid produceert talg en daardoor wordt het haar vies en vettig, dus blijf vooral wél altijd het haar wassen met water.

Het is makkelijk helemaal geen shampoo meer te gebruiken bij kort haar. Gebruik echter bicarbonaat (of een ander ecologisch middel) bij lang haar. Los vóór het douchen het bicarbonaat op in een bakje water. Het is aan te raden om hierna je haar te spoelen met (appel)azijn als conditioner, zodat het haar niet te snel als touw aanvoelt. Het kan enkele weken duren voordat er een nieuwe balans is, dus schrik niet als het haar aanvoelt als touw of juist heel vet. Mocht het niet meteen lukken, dan is het raadzaam om eerst eens minder keer per week je haar met shampoo te wassen. Sowieso is dagelijks je haar wassen ook niet heel gezond.

Douchegel

Voor mij was het afstappen van douchegel een hele stap, maar dit went weldegelijk. Je kunt ook gewoon ecologische vaste zeep gebruiken. Alle niet-vloeibare vaste zepen op basis van olijfolie zijn -naar mijn ervaring- het prettigste voor je huid. Om die reden gebruik ik nu alleen maar Aleppo zeep, en ook omdat dit de enige zeep is met alléén natuurlijke ingrediënten (zonder énige andere toevoeging). Gebruik sowieso weinig zeep onder de douche, want zeep lost de natuurlijke beschermingslaag van de huid op. Helemaal geen zeep gebruiken werkt ook hardstikke prima; het is dan langer en vaker boenen onder je oksels.

Schoonmaakmiddel

Als algemeen schoonmaakmiddel (zoals afwasmiddel) werkt gewone soda opgelost in warm water uitstekend, al is het schuim bij afwassen wel een heel groot gemis. Azijn is handiger om oppervlaktes mee schoon te maken zoals het aanrecht, tafels en om de vloer mee te dwijlen. In de supermarkt heet dit laatste "schoonmaakazijn", tegenwoordig zelfs biologisch verkrijgbaar.

Waspoeder

Geraspte handzeep en soda samen (verhouding 1 op 1) is een prima waspoeder dat in een handomdraai gemaakt is. Borax toevoegen (wat kleren verbleekt) kan ook, maar is in de praktijk niet nodig dus laat het gewoon weg. Je kunt ook met kastagnes wassen, iets waar ik zelf niet aan toe ben gekomen, maar dat lijkt me nog beter.

Samengevat kun je voor een fractie van het geld veel milieubewuster zijn zonder al te lange voorbereidingstijd. Je veroorzaakt veel minder chemische vervuiling en productie van verpakkingsmateriaal. Je profiteert ook nog eens van een grotere natuurlijke balans in je lijf. Zelf geniet ik ook altijd van de eenvoud op vakantie: ik heb alleen een tandenborstel en een bakje bicarbonaat bij me en verder geen verzorgingsproducten.

Sanitair reiniger

Het gebruik van ultragiftige WC en douche reinigers met chemische geurtjes is absoluut niet nodig. Met schoonmaakazijn maak je je hele sanitair prima schoon. Zelfs voor de WC is het ruim voldoende: wij maken eens per maand de hele WC schoon met schoonmaakazijn, en het ziet er netjes uit, is bacterievrij en stinkt nooit. Je kunt ook trouwens bicarbonaat en schoonmaakazijn mengen, 10 minuten laten staan en dan met deze bruisende combinatie de WC met ietwat meer gemak schoonmaken.

....en meer

Uiteraard kun je hier een studie van maken en een deel van je leven erin investeren. Zeepjes maken, deodorant maken, shampoo maken, noem het maar op. Ik hou het liever simpel. Zo heb ik echt heel veel zalfjes geprobeerd tegen droge huid (uierzalf, propolis, kokosolie, amandel/massage-olie, enz enz) alleen er zit altijd een hele rits ingrediënten in, waaronder heleboel synthetische (vooral bij álles wat je bij een Kruitvat of Etos koopt!). Ik heb liever producten met één ingrediënt en dan ook nog eens van natuurlijke en lokale bron (dus niet kokos). Nou gebruik ik als olie in de keuken alleen nog maar koolzaadolie (voor extra omega 3 en 6 in een gezonde verhouding tot elkaar) en wat blijkt na experimenteren: het werkt uitstekend om gewoon met koolzaadolie je handen of de plekken in te smeren en een kwartiertje te laten zitten en dan wat af te deppen. Werkt perféct tegen kloven en droge huid. Puur natuur, nul chemische toevoegingen! En een Europees (Duits) product! En zo kun je blijven zoeken en vinden...

Kijk ook eens bij onze cursus Zelfvoorzienend Off-grid.



Veilig trainen logo